We hebben een Vlaams regeerakkoord. Daarin staat op ruim 300 pagina’s opgesomd wat deze Vlaamse Regering de komende vijf jaar zal doen. En niet doen. Onze glazen bol zegt alvast dat middenveldorganisaties die de komende jaren voorstellen doen, steevast te horen zullen krijgen ‘dat dit niet in het regeerakkoord staat en dat het dus niet zal gebeuren’. Weg voortschrijdend inzicht, weg participatie. Maar er is meer. Deze VR wil ‘mensen een stem geven’, maar zegt er steevast bij dat middelen rechtstreeks naar de mensen moeten gaan en niet naar de structuren of organisaties. Dat klinkt logisch, maar dat het net deze organisaties zijn die ervoor zorgen dat de stem van de mensen tot bij beleidsmakers komt, wordt dan over het hoofd gezien. Bovendien zal deze Vlaamse Regering ook nog eens alle advies- en overlegorganen – waarin verenigingen net de stem van hun achterban laten horen – screenen om ze af te slanken. Verenigingen zijn nu net belangrijke verbindende schakels tussen individuele burgers en beleid. Een Vlaamse regering die permanent ‘het signaal van de burger(s)’ ernstig neemt, erkent en steunt deze organisaties in plaats van ze zoveel mogelijk weg te moffelen. Wat is overigens het alternatief? Zal de Vlaamse overheid -die zelf verder afgeslankt wordt- zelf naar elke individuele burger luisteren? En hoe zal ze dit dan organiseren? “We zouden van ons verenigingsleven een Vlaams exportproduct moeten maken”, zei een minister in de vorige legislatuur. Omdat vrijwilligersinzet in verenigingen ingebakken zit in het Vlaamse DNA. Als er dan toch een Vlaamse canon komt, dan heeft het vrijwilligerswerk en het verenigingsleven hierin zeker een plaats.
Tegelijk stellen we de teneur vast dat het verenigingsleven zich dient in te schakelen in de globale beleidslijnen en mee moet helpen om het beleid uit te voeren. Eén van de opvallende maatregelen is het afschaffen van subsidies voor de etnisch-culturele verenigingen en een aanscherping van de doelstellingen van het Minderhedenforum omdat ze ‘segregatie in de hand werken’. Het is duidelijk dat de nieuwe Vlaamse regering de werking van het Minderhedenforum en etnisch-culturele zelforganisaties niet kent. En als ze het wel kennen, dan gaat het over wetens en willens onschadelijk maken van een organisatie die drempels en discriminaties detecteert, aankaart en bestrijdt. Net omdat zij expertise hebben over inclusief werken, kloppen vele socio-culturele organisaties bij hen aan om hun werking optimaal inclusief uit te bouwen. Laat ‘bijdragen aan een inclusieve samenleving’ nu net één van de nieuwe prioritaire subsidievoorwaarden zijn voor socio-culturele organisaties. Dit is dus op zijn minst inconsequent te noemen. Ook gelijke-kansenorganisaties krijgen enkel nog financiering als ze efficiënt de afgebakende taken uitvoeren die het beleid hen toebedeelt. Enkel het jeugdwerk lijkt hierin de uitzondering die de regel bevestigt, want die wil men niet ‘instrumentaliseren voor de realisatie van maatschappelijke doelstellingen’. Dat lijkt ons nu eens een mooi uitgangspunt voor het hele verenigingsleven.
Download hier deze opinie in pdf-versie.
