Gisterenavond (op 28 februari 2019) werd door de plenaire vergadering van de Kamer het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen goedgekeurd. Na verschillende adviezen van de Raad van State en een reeks amendementen in de Commissie Handels- en Economisch Recht wordt hiermee het laatste luik van de hervorming van het economisch recht afgerond.
Wat verandert er voor verenigingen?
De belangrijkste wijziging en meest felbesproken wijziging is dat vzw's nu onbeperkt economisch actief mogen zijn - vroeger mocht dat enkel als bijkomstige activiteit. Het onderscheid tussen verenigingen en vennootschappen zal niet langer het verbod op winstoogmerk, maar het verbod op winstuitkering worden. Dit betekent dat bestuurders en leden zichzelf en anderen geen winst mogen uitkeren, tenzij die winstuitkering hoort in het kader van het belangeloos doel van de vzw.
Vzw's worden dus niet langer beperkt in hun economische activiteiten; we worden sinds 1 november 2018 ook al officieel als 'ondernemingen' gelabeld en moeten naar de ondernemingsrechtbank voor conflicten (en dus niet langer naar de burgerlijke rechtbank of de nu afgeschafte rechtbank van koophandel).
Verder kunnen vzw's ook al sinds de inwerkingtreding van het nieuwe insolventierecht op 1 mei 2018 een faillissementsprocedure opstarten. Daarbij hoort een nieuwe bestuurdersaansprakelijkheid. Verder wordt de algemene bestuurdersaansprakelijkheid beperkt tot kwantitatieve 'caps', wanneer de bestuurder een onachtzaamheid of lichte fout te wijten valt. Voor kleine vzw's is die cap van maximale bestuurdersaansprakelijkheid op 125.000 EUR vastgelegd.
Wanneer is dit wetboek van toepassing?
Het Wetboek WVV treedt op 1 mei 2019 in werking voor alle nieuw op te richten vzw's; vanaf 1 januari 2020 wordt het ook van toepassing op alle bestaande vzw's voor wat betreft de regels van dwingend recht (waaronder de regels rond bestuurdersaansprakelijkheid). De bestaande vzw's mogen zich wel al vanaf 1 mei 2019 vrijwillig aan de wet aanpassen. De statuten moeten in ieder geval uiterlijk 1 januari 2024 in regel zijn met de nieuwe wetgeving.
Impact op verenigingen
De impact voor verenigingen situeert zich niet enkel binnen het kader van de hervorming; de hervorming heeft ook effect op en interageert met o.a. fiscaliteit, vrijwilligerswerk en subsidiebeleid. 'de Verenigde Verenigingen' blijft bezorgd over de mogelijke gevolgen die de hervorming op deze domeinen kan hebben en zal de unieke positie van vzw's blijven bepleiten bij de relevante overheden.
Een overzicht van de belangrijkste wijzigingen en hun gevolgen voor verenigingen vind je in deze standpuntnota van de Verenigde Verenigingen en een reeks informatieve artikels die we schreven voor VZW Actueel.
